شبکه لایتنینگ بیت کوین

مشکل اول: سرعت پایین تراکنش‌ها

بلاک چین از مجموعه‌ای بلاک تشکیل شده که هر کدام از این بلاک‌ها حاوی گروهی از تراکنش‌ها هستند. بلاک چین بیت کوین طوری طراحی شده است که در هر بلاک، تعداد مشخصی از تراکنش‌ها را جای می‌دهد.

اگر تراکنشی که کاربر انجام می‌دهد در بلاک جاری (که قرار است استخراج شود) قرار نگیرد، وارد صف تراکنش‌های در حال انتظار می‌شود که اصطلاحاً آن را ممپول (MemPool) یا استخر تراکنش‌های در حال انتظار می‌نامیم. سرعت پردازش این تراکنش‌ها، بسته به شلوغی ممپول، ممکن است بین چند دقیقه تا حتی چند روز طول بکشد.

مشکل دوم: هزینه بالای تراکنش‌ها

شبکه بیت کوین و شبکه‌های مشابه دیگر، با پروتکل اجماعی به نام اثبات کار (proof of work) کار می‌کنند. ماینرها یا همان استخراج‌کنندگان در این اجماع انرژی فراوانی را صرف حل یک پازل یا معمای دشوار می‌کنند. برای جبران هزینه تجهیزات و برقِ مصرفی ماینرها در فرایند رایانش، کارمزد تراکنش‌ها به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

تا وقتی که سیستم کوچک و تعداد تراکنش‌های نیازمندِ تأیید کم باشد، شبکه به‌خوبی کار می‌کند و هزینه‌های تراکنش‌ها پایین است. اما با رشد شبکه، کارمزد تراکنش‌ها نیز بالا می‌رود؛ چون فضای محدودی در هر بلاک جدید وجود دارد. پس در زمان اوج ترافیک شبکه، تنها تراکنش‌هایی که کارمزد بالاتری پرداخت می‌کنند پردازش می‌شوند.

در اواخر سال ۲۰۱۷ که میلیون‌ها نفر به‌سمت بیت کوین هجوم آوردند و شبکه تلاش می‌کرد با این تعداد تراکنش بالا دست‌وپنجه نرم کند، مشکل مقیاس‌‌پذیری آن به‌ وضوح پدیدار شد. در دسامبر ۲۰۱۷، میانگین هزینه‌ پردازش یک تراکنش در بلاک چین بیت کوین (چه تراکنش ۱ دلاری چه ۱۰۰۰ دلاری)، ۳۷ دلار بود. این مشکل باعث شد که بیت کوین به‌عنوان یک ارز، چندان صرفه اقتصادی نداشته باشد؛ چون در بسیاری از موارد کارمزد تراکنش از خودِ مبلغ تراکنش بیشتر می‌شد.

به‌عنوان مثال، فرض کنید هرروز عادت دارید پیش از رفتن به محل کار، از کافی‌شاپی یک فنجان قهوه بخرید. با استفاده از کارت اعتباری در کسری از ثانیه و با کمترین کارمزد ممکن قهوه‌تان را می‌خرید و از کافی‌شاپ خارج می‌شوید. این در حالی است که اگر قصد داشته باشید بهای همان فنجان قهوه را با بیت کوین پرداخت کنید، احتمالاً مجبور می‌شوید بین ۱۰ دقیقه تا چند ساعت (!) صبر کنید تا تراکنش شما انجام شود. علاوه بر این، احتمالاً چند برابر بهای قهوه باید کارمزد تراکنش پرداخت کنید. حقیقت این است که هیچ فروشنده‌ای منتظر این نمی‌ماند که شبکه بلاک چین او را معطل پرداخت پول یک فنجان قهوه کند.

یکی از راه‌حل‌های ارائه‌شده برای رفع مشکل مقیاس‌پذیری بیت کوین، شبکه لایتنینگ (Lightning Network) است. لایتنینگ در زبان انگلیسی به‌معنی رعدوبرق یا آذرخش است، که به‌عنوان استعاره‌ای از سرعت به کار می‌رود. اما آیا این راهکار برای رفع مشکلات شبکه بیت کوین کافی است؟ در ادامه این مقاله به‌دنبال پاسخ به این سؤال هستیم.